Benden, Kütüphane, Tavsiyeler

Instagram’ın Ruh Sağlığı Üzerindeki Olumsuz Etkileri | 10 Olumsuz Etki

Instagramın ruh sağlığı üzerindeki olumsuz etkileri

Instagram’ın ruh sağlığı üzerindeki olumsuz etkileri, bireylerin yaşam kalitesini büyük ölçüde düşürecek kadar fazladır.

Bilindiği üzere dünyanın en sık kullanılan sosyal medya platformlarının başında Instagram gelir ve artık Instagram’ın insanların hayatlarını şekillendirdiğini dahi görmek mümkündür. Bazı insanların, Instagram etkileşimleri arttırabilmek adına her türlü duruma katlandıkları veya dikkat çekebilecek her türlü küçük duruma düştükleri görülebilir. Bunun yanı sıra etkileşimle işi dahi olmayan bireylerin Instagram’ın ruh sağlığı üzerindeki olumsuz etkileri ile karşı karşıya kalmaları söz konusu olabilir. Instagram’da takip edilen arkadaşların, hesapların ve daha birçok unsurun sırf etkileşim uğruna yaratmış oldukları sahte içerik dünyası, etkileşim bağımlısı olmayan bireylerin sürekli olarak gözünün önündedir. Mütevazı, sade ve minimize bir hayat yaşayan bireylerin dahi, bu süslü dünyada “benim neyim eksik” duygusuna kapılıp; bunalım, depresyon vb. ruh sağlığı bozuklukları ile karşılaşmaları mümkündür.

Instagmram’ın ruh sağlığı üzerindeki olumsuz etkileri, Instagram kullanıcı türlerine göre değişir ancak hemen hemen her kullanıcıya bir şekilde ruh sağlığı konusunda tehlike yaratır. Tehlike yaratmasa dahi potansiyel bir tehlike oluşturduğu kesindir. Peki, Instagram’ın ruh sağlığı üzerindeki olumsuz etkileri nelerdir? Bireyler kendilerini Instagram’ın ruh sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerinden nasıl koruyabilirler?

Benlik İmajı Problemleri

Instagram’ın ruh sağlığı üzerindeki olumsuz etkileri konusunda en çok önem taşıyan noktalardan biri de benlik imajı problemleridir. Instagram, kişinin güzellik algısını değiştiren ve Instagram’a göre belirlenen sahte bir güzellik algısı edinmesine olanak sağlayan etkiye sahiptir. Bireylerin aynaya baktıklarında gördükleri kişi ile görmek istedikleri kişiler arasında ciddi bir fark vardır. Haliyle bu durum bireylerin kendilerini beğenmemeleri ve daha yapmacık bir tarz edinmelerine neden olmaktadır. Instagram’ın yaratmış olduğu benlik imajı problemleri nedeniyle artık bireylerin çok daha yapay bir güzellik veya imaj peşinde koştukları görülür. Son yıllarda dünya genelinde estetik operasyonların sayılarının artması ve estetik yaşının 13-14’lere kadar düşmesinin en büyük sebeplerinden biri de tam olarak bu durumdur.

Instagram’ın ruh sağlığı üzerindeki olumsuz etkileri benlik imajı konusunda kişiye sadece dış görünüşünü beğenmeme gibi problemler yaratmaz. Instagram’da yaşanan hayatların çoğunun sahte olduğu birey tarafından net bir şekilde biliniyor olsa bile bireyin de bu dünyaya katılmak istediği veya bu yapay dünyanın bir parçası olmak istediği bilinir. Bu yüzden de bireyin kendisini olduğundan çok daha farklı bir kişi olarak göstermeye çalıştığı görülür. Birey kendi iç dünyasından, has arzularından, hedeflerinden ve isteklerinden uzaklaşarak, yapay dünyanın şekillendirdiği bir biçimde hayat yaşamaya başlar. Instagram etkileşimleri sonucunda beyinde salgılanan mutluluk hormonu artık onun en büyük bağımlılığıdır.

Nefret Duygusunun Artması

Instagram, nefret duygusunun artması ve insanların daha agresif bir ruh haline sahip olması konusunda etkili araçlardan biridir. Bu duygu artışının sebebi tam olarak Instagram’a bağlanamasa da insanların ilgi duydukları gönderiler ve takip ettikleri hesaplar, nefret duygusunun artması konusunda etkili olabilirler. Instagram’ın yapısı gereği kullanıcıların en çok hangi gönderilerle zaman geçirdikleri, en çok hangi gönderilerle etkileşim içerisinde oldukları ve takip ettikleri hesaplar iyi bir şekilde analiz edilir. Kullanıcıların Instagram üzerinde karşılaşacakları tüm gönderiler de algoritmanın analizleri sonucunda kullanıcıların ilgi gösterebilecekleri şekilde dizayn edilir. Kullanıcıların siyasi anlamda, ekonomik anlamda, linç kültürüne uygun postlara ilgi göstermeleri durumunda ise karşılarına nefret içerikli postların çıkma ihtimali yükselecektir.

Instagram siber zorbalığın en yüksek seviyede olduğu platformlardan da biridir. Gerek algoritması gerekse kullanıcıların birtakım şeyleri acımasızca eleştirmeleri veya linç etmeleri gibi durumlar da bireylerin nefret duygularının beslenmesine ve uyanmasına yol açacaktır. Öte yandan yapay dünyanın getirilerinden biri olan kıskanma duygusunun nefret duygusuyla birlikte hareket etmesi de bireyin nefrete olan yatkınlığını çok ciddi derecede arttıracaktır.

Karamsarlık

Instagramın ruh sağlığı üzerindeki olumsuz etkileri

Instagramın ruh sağlığı üzerindeki olumsuz etkileri

Karamsarlık, sosyal medyanın ve en önemlisi de Instagram’ın ruh sağılığı üzerindeki en kötü etkilerinden biridir. Instagram, gündeme dair bilgilerin ve gelişmelerin en hızlı takip edilebileceği platformların başında gelir. Gündeme dair kötü olaylar, spekülasyonlar, ekonomik durum gibi temel unsurlar, Instagram sayesinde çok daha maruz kalınan unsurlar haline gelir. Bu tür unsurların ise karamsarlık konusunda etkileri büyüktür. Bunun yanı sıra Instagram’daki hayatın çok kolay bir hayat olarak görülmesi ve bireylerin başarılarının arkasındaki zahmetleri veya kötü olayları yansıtmadan, sadece hayatlarının iyi kısımlarını lanse etmeleri, başarı algısını değiştirir. Değişen başarı algısı nedeniyle birey artık bir şeyler elde etmeyi çok daha kolay olarak tanımlar. Sonrasında ise kendi hayatında attığı adımlarda karşılaştığı sonuçlar veya başarı basamakları, kısa süre içerisinde pes etmeye neden olur. Böylesi durumlar ise karamsarlık seviyesinin kat kat daha artış göstermesine yol açacaktır.

Dikkat Bozuklukları

Instagram’ın ruh sağlığı üzerindeki olumsuz etkileri konusunun belki de en önemli detaylarından biri de dikkat bozukluklarıdır. Instagram kullanımı zamanla bireylerin odak kabiliyetlerini azaltacaktır. Bireylerin bu yüzden gündelik yaşama dair, eğitim ve iş hayatlarına dair dikkat kabiliyetleri de bozulacaktır. Odaklanmak ve bir şeyleri dikkatli görmek ya da duymak gibi bir durum ortadan kalkacaktır. Zamanla bireyin zihin kabiliyetlerinin büyük bir kısmını eriten Instagram, aynı zamanda dikkat kabiliyetini de ciddi oranda azaltacaktır. Instagram’ın zihinde artık bir kaçış noktası haline gelmesi, dikkat bozukluklarının temelini oluşturmaktadır. Bireyin bir işe ya da bir konuya aşırı dikkat veya odak vermesi gerekliliğinde elinin direkt olarak Instagram’a gittiği görülecektir. Zihnin tembelleşmesi ve ruhun körelmesinden ötürü böylesi bir kaçış noktası refleks haline gelecektir. Haliyle dikkat bozuklukları ise böylesi bir durumda kaçınılmaz olacaktır.

Depresyon

Instagram’ın ruh sağlığı üzerindeki olumsuz etkileri içerisinde depresyon son derece dikkat edilmesi gereken unsurların başında gelir. Instagram’da geçirilen sürenin günde 1 saati aşması durumunda depresyona olan yatkınlık giderek artacaktır. Bireylerin gündemin olumsuz detaylarına sürekli olarak maruz kalmaları, Instagram’daki yapmacık hayatı yakalama kaygıları, kendilerini bu yapmacık hayattan geri kalmış olarak görmeleri gibi birçok durum direkt olarak depresyona sürükleyen unsurlar olacaktır.

Gerçeklikten Uzaklaşma

Instagramın ruh sağlığı üzerindeki olumsuz etkileri

Instagramın ruh sağlığı üzerindeki olumsuz etkileri

Instagram elbette ki kendi başına problem yaratan bir uygulama veya platform değildir. İnsanların Instagram’ı ele alış biçimleri bu platformun zararlı bir yapıya bürünmesine neden olmaktadır. İnsanların gerçeklikten uzaklaşma gibi bir kötü etkiye maruz kalmaları öncelikle paylaşılan postlardan başlar ve sonrasında ise sosyal medya üzerindeki iletişimlerle devam eder. Instagram üzerinde yapılan paylaşımlarda etkileşim ön plandadır. Bu yüzden video hileleri, efektler, photoshop sınırlarının zorlanması vb. birçok durumla karşılaşılır. Haliyle bir paylaşımın gerçekle ve Instagram üzerindeki haliyle büyük farklılıklar içermesi gibi bir durum ortaya çıkar. Bu yapmacık dünyanın etkileri iletişimlere de yansır. İnsanların Instagram üzerinde yorumlarda veya özel mesaj bölümlerinde birbirleriyle son derece samimi olmaları, gerçek hayatta ise birbirlerini görmeleri durumunda tanımıyormuş gibi davranmaları gibi sonuçları ortaya çıkarabilir. Böylesi durumlar ise zihnin gerçeklik algısını ciddi anlamda etkiler.

Sorumluluklardan Kaçma

Önceki başlıklarda da belirtmiş olduğumuz üzere Instagram vb. platformlar, beyin için bir refleks haline gelir. Yapılması gereken bir işin zamanında yapılması yerine son dakika yapılması, Instagram’ın olumsuz etkilerinden biridir. İnsanlar bazı zamanlar yapılması gereken işi son dakika dahi yapmazlar ve daha da ileriye giderek işi yapmayıp, çeşitli bahaneler üretirler. Bu süreç içerisinde de genel olarak Instagram ve benzer özelliklerdeki uygulamalarda vakit geçirirler.

Instagram’ın ruh sağlığı üzerindeki olumsuz etkileri veya zihin üzerindeki olumsuz etkileri konusunda erteleme hastalığının mutlaka atlanmaması gerekir. Instagram vb. uygulamalar bireylerde erteleme hastalığına neden olurlar. Bir işin zamanında yapılması gerekirken sürekli olarak başlanmak için farklı zaman dilimlerinin beklenmesi ve aynı zamanda bu süreçte de zihnin ertelemiş olduğu vakti değerlendirmek için Instagram’a yönelmesi, bu platformun ruh sağlığı üzerindeki en olumsuz etkilerinden biridir. Bu duruma kısaca “erteleme hastalığı” adı verilebilir. Bir müddet sonra bir işi yapmak için bahane üretmek ve ertelemek, bir refleks haline gelecektir. Zihin veya ruh ise her an için zamanını Instagram’da değerlendirmek isteyecektir.

Siber Zorbalıkların Yaratmış Olduğu Çöküntü

Instagram gibi bir platformda insanların genel hareketleri gözlemlendiğinde, bir şeyleri eleştirme konusunda sınır tanımaz oldukları görülebilir. Elbette ki eleştiri, eleştirilen herhangi bir nesne veya kişinin gelişimini destekleyecektir ancak eleştiri ile zorbalık arasında ince bir çizgi olduğu da unutulmamalıdır. Instagram’da ise kullanıcıların aynı fikirde olmadıkları kullanıcılara karşı küfürlü ve küçük düşürücü yaklaşmaları, bireylerin dış görünüşleri konusunda acımasızca alay etmeleri, toplu linç, etkileşim yetersizliği nedeniyle başka bir kullanıcıyı daha alt seviye görmeleri gibi birçok durum, siber zorbalık olarak tanımlanabilecek durumlardır. Bireylerin ise siber zorbalığa en çok maruz kaldıkları platformların başında Instagram gelmektedir. Bazı bireyler siber zorbalığı kaldırabilir veya tahammül edebilirler ya da siber zorbalığa karşı savaşabilirler. Bazı bireylerin ise bu konuda tamamen savunmasız olmaları ise çok ciddi bir çöküntü yaşamalarına yol açabilir. Depresyon, kaygı, kendini beğenmeme ve daha birçok ruhsal problemin ortaya çıkması, Instagram üzerinden kalınan siber zorbalık kaynaklı olabilir.

Etkileşim Bağımlılığına Neden Olması

Instagram’ın ruh sağlığı üzerindeki olumsuz etkileri içerisinde etkileşim bağlılığının konu alınmaması büyük eksikliklerden biri olur. Instagram’da saçma olarak değerlendirdiğiniz veya zaman zaman alay ettiğiniz birçok gönderi aslında “etkileşim bağımlılığı” probleminin bir eseridir. Bireyler artık sınır tanımaksızın, toplumun görünmez duvarlarına takılmaksızın, insanlar tarafından ayıp ya da utanç verici olabileceğini düşünmeksizin etkileşim uğruna hiç bulunmamaları gereken durumların içerisine rahatlıkla girebilirler. Fenomen olma isteği ve daha çok etkileşim alma dürtüsü, ne yazık ki tüm duvarları veya sınırları ortadan kaldıracaktır. Böylesi çabalar sonucunda kısa süreli etkileşimler alınması mümkündür ancak etkileşimlerin getirmiş olduğu mutluluk veya iyi hissetme etkisinin yapay olduğu kesindir. Uzun vadede ise insanların zihinsel veya ruh sağlıklarına çok ciddi zararlar verecektir.

Uyku Bozuklukları

Instagram’ın ruh sağlığı üzerindeki olumsuz etkileri konusunda uyku bozukluklarından bahsetmemek büyük bir eksikliğe yol açacaktır. Öncelikle bilinmelidir ki uyku, doğrudan ruh veya zihin sağlığı ile bağlantısı olan bir unsurdur. Ruh sağlığının zayıf olması zayıf bir uykuya yol açacağı gibi zayıf bir uykunun olması da zayıf bir ruh sağlığına neden olacaktır. Instagram ise uyku öncesinde ve genel olarak yatak içerisinde en çok vakit harcanan platformların başında gelir. Bireylerin “şu videoyu da izliyim uyurum”, “şu profili de gezeyim uyurum” gibi bahanelerle sürekli olarak uykularını ertelemeleri, ne yazık ki uyku sürelerini ve kalitelerini ciddi oranda düşürür. Zihnin sürekli olarak aktif olması, uykunun de sürekli olarak ertelenmesine yol açar. İzlenen bir video veya gezilen herhangi bir profil ise zihnin aktifliğini ciddi ölçüde arttıracaktır. Bu yüzden de uyku bozukluklarının oluşması kaçınılmaz bir hal alacaktır. Uyku bozukluğu nedeniyle de bireyin yeteri kadar dinlenememesi ve çok daha depresif bir ruh haline bürünmesi kesin sonuçlardan biridir.

Bireyler Instagram’ın Ruh Sağlığı Üzerindeki Olumsuz Etkilerinden Nasıl Korunabilir?

Bireyler Instagram’ın ruh sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerinden nasıl korunabilir?” sorusu, yukarıda yer alan tüm ruh sağlığını olumsuz etkileyen unsurların etkilerinin azalmasına ve bir müddet sonra kaybolmalarına yol açacaktır. Bireylerin Instagram’ın ve diğer sosyal medya platformlarının olumsuz etkilerinden korunmaları adına yapmaları gerekenler ise şu şekildedir:

  • Instagram Aktiflik Süresinin Düşürülmesi: Gün içerisinde Instagram aktiflik sürenizin 1 saatin üzerine çıkmaması, ruh sağlığınızın Instagram’ın olumsuz etkilerinden korunması adına son derece önemli bir unsurdur.
  • Yeni Odak Noktalarının Keşfedilmesi: Bir hobi, yeni bir araştırma konusu, yeni bir öğrenilmek istenen alan vb. odak noktalarının keşfedilmesi hem Instagram aktiflik sürenizi değiştirecek hem de Instagram’ın ruh sağlığınızdaki olumsuz etkilerini ciddi anlamda zayıflatacaktır.
  • Arkadaşlarla Sanal Değil Gerçek Hayatta Zaman Geçirilmesi: Instagram üzerinde vakit geçiriyor olabilir ve bu süreçte de arkadaşlarınızla muhabbet edebiliyor olabilirsiniz ancak gerçek yani, yüz yüze iletişim kurulması ruhunuzu çok daha iyi besleyecektir. Instagram’ın olumsuz etkilerini de büyük ölçüde zayıflatacaktır.
  • Meditasyon veya İbadet: Meditasyon yapılması veya inançlı biriyseniz ibadete daha çok vakit ayrılması, ruhsal sağlığınıza çok büyük katkı sağlayacaktır. Özellikle Instagram aktiflik süreniz çok fazla ise ibadet veya meditasyon ile ruhunuzu arındırmanız mümkün olacaktır.
  • Hesap Ayrımının Yapılması: Instagram’da şahsi hesap ile iş hesabınızı ayrı ayrı kullanabilir hatta iş için Instagram kullanmak zorundaysanız da direkt olarak şahsi hesabınızı kapatabilirsiniz. Böylelikle Instagram kullanımı sırasında sadece işinizle ilgili paylaşımları ve gelişmeleri takip etme fırsatını elde edersiniz.
  • Haftada Bir Gün veya Ayda Birkaç Gün Sosyal Medya Detoksu: Haftanın bir günü tamamen sosyal medyadan uzak yaşayabilir veya bu süreci ayda birkaç güne çıkarabilirsiniz. Belirlediğiniz günlerde sosyal medya kullanımını, özellikle de Instagram kullanımını tamamen sıfıra indirebilirsiniz. Böylelikle ruhunuzu birkaç günlüğüne Instagram ve diğer sosyal medya platformlarının zararlı etkilerinden arındırabilirsiniz.

Ayrıca Şu İçeriklerimize Göz Atabilirsiniz:

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir