Hayat Denen Çoktan Seçmeli Sınav

Hayat aslında bir bakıma kişiye özel hazırlanmış ve çoktan seçmeli bir sınavdır. Pek çok açıdan ortaokulda, lisede ya da üniversitede girdiğimiz sınavlara benzerlik gösterir. Önceden belirlenmiş bir süresi vardır, sadece biz bu süreyi bilmeyiz. Nasıl ki bir dersten sınava gireceğimiz zaman hangi konulardan sorumlu olacağımız bizim elimizde değil ise aynısı hayat için de geçerlidir. Kötü bir anne ya da baba mı olacak sorumlu olduğumuz konu yoksa maddi sıkıntılar mı? Ruhsal sıkıntılar ya da fiziksel hastalıklar da olabilir tabii ki. Sorumlu olacağımız konular konusunda da sonsuz olasılık var ve hiç beklemediğimiz bir konu bir anda listeye eklenebilir.

Hayatın girdiğimiz ve belki de gireceğimiz pek çok sınavdan daha zor olduğu konusunda pek çok insan bana katılacaktır. Sorular belirsizdir, bir anda beliriverir ve cevaplar konusunda yapacağımız seçimlerin riski pek çok sınava göre daha fazladır. Üniversite sınavı mesela eminim ki pek çoğumuz için ciddi emekler vermek durumunda kaldığı ve ciddi anlamda stres olduğu bir sınavdır. Ancak günün sonunda en kötü ihtimal olarak bir yıl daha hazırlanıp bir daha girme şansınız vardır. Bir bölüme yerleştikten sonra memnun olmazsanız tekrar hazırlanıp sınava girme şansınız da vardır.

Hayattaki pek çok soru ya da diğer bir deyişle seçimde bir daha deneme lüksümüz ne yazık ki yoktur. Çocuk sahibi olma ya da olmama konusunda ilk seçeneği seçerseniz geri dönüşü olmaz. Pişman oldum ben bu çocuğu geri vereyim, başka birine vereyim gibi bir durum söz konusu değil belli bir noktadan sonra. Bazı riskler vardır ki göze alınabilir bazıları vardır ki o riski alıp bir yola girmeyi seçtiniz mi o yolun çıkışı büyük ihtimalle olmaz. Pek çok kötü alışkanlık ikinci türden riski göze alma sonucunda edinilir. Her risk göze alınmamalıdır. Bu açıdan iyi bir hayat yaşamak iyi bir risk analizi yeteneğine bağlıdır denebilir. Çünkü hayat da bir denklem gibidir aslında değişkene belli değerler verildiğinde belli sonuçlar elde edilir ve yanlış değer verdiğinizde yanlış sonuca ulaşmanız kaçınılmazdır.

Kısacası hayatta yapacağımız seçimler ve alacağımız riskler çok önemlidir ve pek çok şeyi belirler. “Hayat bir sınavdır.” diye bir söz vardı ancak söyleyenini hatırlamıyorum. Doğru bir söz bence.